KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ (KKKA)
DR.CEM ŞAHAN
Hayat işle ev arasında geçip gidiyor. Samsun bir tutku, bir sevgi olarak benliğimizde. Yaşadığımız, doyduğumuz yer dışında, hissettiğimiz, acısını, güzelliğini paylaştığımız bir kent. Acısı daha işliyor belleğimize..
Yaz ayı, bir başka geçiyor bu sene. Sıcaklar artıyor ve ani azalmalar gösteriyor. Sıcak bir esinti, deniz sevdalılarını da engelliyor zaman zaman..
Medya bir yaz sakinliğinde..
Bir ramazan şenliği, hareketliliği ile haberler artmış görünüyor.
Samsun’a ait yeni internet siteleri ekleniyor aralarına. Geçenlerde gazetenizolsun.com adlı bir site Samsun’dan yola çıkmış, yolları açık olsun..
Takip ediyorum haberlerini..
Dün yine iki KKKA bağlı 2 ölüm haberi vardı..
‘’Samsun`da, Tokatlı olan ve Yozgat`ta görev yapan 27 yaşındaki bir polis memuru, kene ısırması sonucu bulaşan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığı yüzünden hayatını kaybetti. Ziraat mühendisi polis memuru, 15 gün sonra baba olacaktı’’
Yerelde sağlık çalışanları, yoğun bir emek verdi/veriyor bu hastalığı önlemek ve ölümleri azaltmak için. Sağlık erkinin de bu konuda ki çabası yadsınamaz. Bilgilendirmeler, saha çalışmaları, köy, muhtar toplantıları süreklilik almış, düzenli yapılıyor..Samsun bu konuda önemli bilimsel çalışmalara da öncülük ediyor.
Türk Tabipleri Birliği, KKKA bilimsel çalışma grubunca hazırlanan KKKA DEĞERLENDİRME RAPORU nun sonuç ve öneriler kısmı ile bitirmek istiyorum yazımı:
Salgın kontrolünde yerel kapasite artırılmalıdır. Salgın bölgesinde hastaların tanısı sağlanmalı ve gerekirse tedavi daha erken dönemde başlamalıdır. KKKA, 8 yıl önce saptanmıştır ama hala salgın bölgesinde tanısal kapasite oluşturulamamıştır. Oysa, yerel düzeyde PCR çalışılması ciddi bir zamansal kazanç sağlayacaktır.
Her ilde kurulmuş olan "Bulaşıcı Hastalıklar Salgın İzleme ve İnceleme Ekibi" aktif olarak rol almalı ve desteklenmelidir.
Salgın incelenmesi gibi teknik konularda İl / İlçe Hıfzıssıhha Kurullarının aktif olarak işletilmesinde ısrarcı olunmalıdır. Sahada ve hastanede fedakarca çalışan personelin, özlük hakları sağlanmalıdır. o Sahada gece gündüz salgın araştırması yapan sağlık çalışanlarının performansları değerlendirilmelidir. Hastanede eline KKKA’lı hastadan iğnesi batan veya gözüne kan sıçrayan sağlık çalışanlarının mesleksel hakları tazmin edilmelidir.
İnsan-kene teması olmazsa KKKA da olmayacaktır Günümüzde KKKA salgınlarının önlenmesi, kişisel korunma önlemlerine özen gösterilmesi ve kene sayısının azaltılması temelinde olmalıdır. Özellikle kırsal kesimde yaşayan vatandaşların, kene enfestasyonlarını engelleyecek giyim tarzını benimsemeleri ve akşamları eve geldiklerinde mutlaka soyunup kene kontrolü yapmaları bir yaşam tarzı haline getirmeleri sağlanmalıdır. Kırsal kesime yönelik, medyayı da içine alan ve standart korunma yöntemlerini öğreten kapsamlı çalışmaların yapılması zorunludur.
Keneleri tamamen ortadan kaldırmak olanaksızdır. Ancak kenelere konaklık ederek bunların sayısının artışına katkıda bulunan çiftlik hayvanlarının uygun akarisidlerle düzenli olarak ilaçlanması şimdilik kene sayısının azaltılmasına yönelik en uygun yöntemdir. Bu konuda en büyük sorumluluk Tarım ve Köy İşleri Bakanlığına düşmekte, ancak gerek personel yetersizliği, gerek teşkilat yapısının Veteriner Hekimlerin çalışmalarını zorlaştıracak yapıda olması, gerekse de çeşitli maddi zorluklardan dolayı, günümüze kadar yapılan uygulamalar yetersiz kalmıştır. Özellikle zoonoz hastalıklar söz konusu olduğunda Beşeri ve Veteriner sağlık hizmetlerinin birbiri ile bağlantılı çalışması zorunludur.
Son yıllarda WHO, FAO ve OIE de sıkı işbirliğine girerek ‘Tek Tıp, Tek Sağlık’ konseptine yönelmişlerdir. Bu nedenle Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Veteriner hizmetlerinin mutlaka Sağlık Bakanlığı ile organik bağ oluşturacak şekilde tekrar reorganize edilmesi konusunda çalışmalar yapılmalıdır.
İçinde bulunulan durumda ve eldeki bilgilere göre, hem erken dönemde KKKA’lı hastaların tedavisi için, hem de yüksek riskli durumlarda profilaksi amacıyla ribavirin kullanılmalıdır. Bu konuda, Dünya Sağlık Örgütü ve bağımsız bilim insanlarının önerileri dikkate alınmalıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder